دانستنی‌های قبل از آزمایش

• رعایت 8 ساعت ناشتایی برای این آزمایش الزامی است و طی مدت ناشتایی، باید از مصرف چای و قهوه خودداری شود.
• پس از اینکه در آزمایشگاه نمونه خون ناشتا گرفته شد، فرد باید یک وعده صبحانه‌ی معمول و متداول هر روز (شامل نان، پنیر، چای و…) را مصرف کند.
• فرد باید با خوردن لقمه ی اول زمان را در نظر بگیرد؛ تا دقیقا 2 ساعت بعد از آن، نمونه‌ خون دوم از وی گرفته شود. به عنوان مثال اگر خوردن صبحانه ساعت 8 شروع شود، ساعت 10 نمونه گیری انجام می‌شود. لازم به ذکر است مراجع باید قبل از اتمام 2 ساعت در آزمایشگاه حضور یابد تا راس ساعت تنظیم شده نمونه گیری انجام شود.
• در طول این مدت 2 ساعته باید از نوشیدن چای، قهوه ، آب‌میوه و جویدن آدامس و استعمال دخانیات پرهیز شود. (نوشیدن آب مانعی ندارد)
• آزمایش قندخون ناشتا و قند 2 ساعت بعد از غذا، باید در یک روز انجام شود.
• آزمایش قند 2 ساعته حداکثر تا ساعت 10 صبح قابل انجام است.

•  مصرف دارو یا تزریق انسولین در صبح روز آزمایش و طی 2 ساعت انتظار برای انجام آزمایش، باید با پزشک معالج هماهنگ شود و هم‌چنین به آزمایشگاه نیز اطلاع داده شود. به عنوان مثال مصرف استامینوفن قبل از آزمایش ممکن است باعث افزایش کاذب قندخون شود، بنابراین توصیه می‌شود در صورت مصرف، موضوع به پزشک اطلاع داده شود.

• قبل از انجام این آزمایش طی مدت حداقل 3 روز یک رژیم غذایی معمول و بدون محدودیت همراه با فعالیت بدنی رعایت شود.
• رعایت 8 الی 9 ساعت ناشتایی برای انجام این آزمایش الزامی است. 
• در این آزمایش ابتدا یک نمونه خون ناشتا از مراجع گرفته شده و سپس 75 گرم گلوکز برای بالغین و 1/75  گرم گلوکز به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در کودکان، به مراجع داده می‌شود تا میل نماید.

• بعد از گرفتن نمونه ناشتا، حداکثر تا 10 دقیقه بعد از آن مراجع باید قند مورد نظر را در آب حل کرده و میل نماید.
• تا تکمیل شدن فرایند نمونه گیری مراجع باید از خوردن، آشامیدن، مصرف سیگار، ورزش و پیاده روی خودداری نماید. 
• استفراغ یا اسهال ممکن است نتایج آزمایش را تغییر دهد. 
• دقیقاً 1 ساعت پس از شروع مصرف محلول قندی نمونه خون دوم از مراجع گرفته می‌شود.

• نمونه باید سریعا به آزمایشگاه تحویل داده شود. 
• نمونه‌ی مدفوع نباید با ادرار آلوده شود. 
• فعالیت‌های بسیار سنگین بدنی و ورزش‌های شدید روی نتیجه ی تست اثر کاذب دارد. 

• بین 3-5 روز قبل از انجام این آزمایش، مراجع نباید تماس جنسی یا انزال نداشته باشد و نمونه ای که زودتر از 2 روز و یا پس از 7 روز از آخرین نزدیکی جمع آوری شود برای انجام آزمایش مناسب نیست.
• بهتر است نمونه گیری در آزمایشگاه انجام شود در غیر این‌صورت باید ظرف کمتر از نیم ساعت نمونه‌ تحویل آزمایشگاه داده شود.
• حتما باید نمونه‌ی آزمایش در ظرفی که آزمایشگاه در اختیار مراجع قرار می‌دهد جمع آوری شود.
• قبل از انتقال نمونه به داخل ظرف، فرد باید با در دست گرفتن ظرف و گرم کردن آن دمای ظرف را به نزدیک به دمای بدن خود برساند.
• هنگام انتقال ظرف نمونه به آزمایشگاه، فرد باید ظرف حاوی نمونه را در جیب خود بگذارد تا دمای آن نزدیک 37 درجه حفظ شود.
• تمامی نمونه‌ی خارج شده حین انزال باید داخل ظرف جمع آوری شود.
• وجود تب در خلال 3 روز پیش از انجام آزمایش یا استفاده از جکوزی و سونای گرم در 3 روز قبل از آزمایش نتیجه ی آزمایش را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
• نمونه باید از طریق تحریک مصنوعی تهیه شود و به هیچ وجه نباید از کاندوم جهت جمع آوری نمونه استفاده شود لازم به ذکر است که مایع منی نباید با آب، ادرار یا مواد شوینده مانند صابون مخلوط شود.
• پس از انتقال نمونه به آزمایشگاه، باید نمونه به مسئول مربوطه تحویل داده شود.
• در صورتی که مراجع اخیراً سونوگرافی پروستات(شکمی، رکتال) گرفته باشد انجام این آزمایش باید تا 48 ساعت به تعویق انداخته شود مگر آن که آزمایش به در خواست پزشک معالج انجام شود.

پرولاکتین هورمونی است که از بخشی از مغز به‌نام هیپوفیز ترشح می‌شود و طی دوره‌ی حاملگی و شیردهی 10 تا 20 برابر افزایش می‌یابد. انجام این آزمایش در اختلالات هورمونی از جمله به هم خوردن نظم عادت ماهیانه در خانم‌ها و ردیابی تومورهای ترشح کننده‌ی پرولاکتین کاربرد دارد. بیماران باید قبل از انجام این آزمایش نکات زیر را رعات کنند: 

• این آزمایش نیاز به 2-3 ساعت حالت هشیاری دارد؛ یعنی باید حداقل 2 و حداکثر 3 ساعت از بیداری فرد گذشته باشد.
• فرد باید شب قبل از نمونه‌گیری لباس گشاد و راحت بپوشد و از پوشیدن لباس‌های تنگ خصوصاً در ناحیه ی سینه و پستان ها اجتناب کند(تحریک نوک پستان افزایش دهنده‌ی پرولاکتین می‌باشد).
• معاینه و تحریک پستان‌ها طی 24 ساعت قبل از نمونه‌گیری موجب اشتباه در نتیجه‌ی آزمایش می‌شود. 
• از نزدیکی و تماس جنسی در شب قبل از آزمایش باید خودداری شود. 
• ورزش، ترس و استرس سبب افزایش کاذب پرولاکتین می‌شود؛ لذا فرد باید 30 دقیقه قبل از نمونه‌گیری به حالت نشسته در واحد نمونه‌گیری استراحت کند و در طول این مدت و در زمان انجام نمونه‌گیری، کمترین استرس و هیجان را داشته باشد.
• داروهایی مانند قرص‌های ضدبارداری،متیل دوپا و داروهای ضد فشار سبب افزایش پرولاکتین و داروهایی مانند دوپامنیرژیک مانع ترشح پرولاکتین می شود؛ بنابراین باید در خصوص مصرف این داروها با پزشک مشورت شود.

این آزمایش جهت تشخیص آلودگی ناشی از کرمک یا کرم سنجاقی انجام می‌شود. از آنجا که این کرم در طول شب از مقعد خارج شده و در نواحی اطراف مقعد و چین های دور مقعد تخم گذاری می‌کند، لذا بهتر است نمونه‌گیری در ساعات آخر شب یا صبح قبل از رفتن به توالت یا حمام صورت بگیرد تا احتمال تشخیص تخم‌های این کرم توسط آزمایشگاه بیشتر شود.

جهت نمونه گیری رعایت موارد زیر الزامیست:

• یک لام شیشه‌ای را از آزمایشگاه (بخش نمونه‌گیری) تحویل بگیرید.
• برای انجام نمونه‌گیری ابتدا دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.
• بیمار را روی شکم بخوابانید یا وی را در حالت چهار دست و پا قرار دهید تا قسمت پشت و مقعد بیمار کاملاً در دسترس نمونه‌گیری قرار گیرد.
• یک قطعه نوار چسب اسکاچ(چسب شیشه ای) به طول 10 سانتیمتر را جدا کرده و از 2 طرف آن را بگیرید.
• چسب را مکرراً روی مقعد و چین های دور مقعد چسبانده و جدا کنید.
• پس از انجام عمل فوق، چسب را صاف روی لام شیشه‌ای چسبانده و داخل دستمال بپیچید و به آزمایشگاه تحویل دهید.

این آزمایش جهت تشخیص توده‌های خوش‌خیم و بدخیم پروستات، یا بزرگی پروستات صورت می‌گیرد. انجام این آزمایش از اواسط دهه‌ی چهارم زندگی(به‌طور منظم و حداقل سالی یکبار) به آقایان توصیه می‌شود

• یک هفته قبل از انجام آزمایش نباید معاینه ی پروستات، نمونه برداری و بیوپسیو سونوگرافی از پروستات انجام شده باشد.
• حداقل 48 ساعت قبل از آزمایش، باید از مقاربت یا دفع منی به هر نحو پرهیز شود.
• برخی از داروها مانند تستوسترون می‌توانند سبب افزایش PSA شود.
• سونوگرافی، دوچرخه سواری و هرگونه تحریکات پروستاتی می‌تواند سبب افزایش مقدار PSA باشد.

این آزمایش جهت شناسایی عفونت‌های دستگاه ادراری از نظر وجود میکروب‌های بیماری‌زا، غیربیماری‌زا و فرصت طلب انجام می‌شود.

برای انجام این آزمایش:

• نیازی به ناشتایی و یا محدودیت غذایی قبل از آزمایش نیست.
• بهتر است نمونه‌ی ادرار اول صبح که حداقل 8 ساعت در مثانه مانده و تغلیظ شده است، مورد آزمایش قرار گیرد؛ در غیر این‌صورت می‌توان از نمونه‌ی ادرار تصادفی جهت بررسی و کشت استفاده نمود.
• در مواردی که باید آزمایش کشت ادرار انجام شود، حداقل از سه روز قبل نباید آنتی‌بیوتیک مصرف شود (در مواردی که رعایت این نکته مقدور نیست باید به پزشک معالج و آزمایشگاه اطلاع داده شود).
• برای نمونه‌ی کشت ادرار باید از ظرف کشت ادرار دهان گشاد، درب‌دار و یک بار مصرف استریل استفاده شود. 
• برای نمونه‌ی آنالیز ادرار ظرف باید تمیز باشد ولی استریل بودن آن الزامی نیست.
• حداقل حجم نمونه جهت آنالیز ادرار cc 10 می‌باشد.
• قبل از نمونه‌گیری از نوشیدن بیش از حد مایعات اجتناب شود. مقدار آب مصرفی به‌طور معمول در طول یک روز زمستان 4 تا 5 لیوان و در تابستان 5 تا 6 لیوان می‌باشد.
• قبل از نمونه‌گیری باید دست‌ها کاملا با آب و صابون شسته و به‌خوبی با دستمال کاغذی خشک شود. 

بانوان و کودکان دختر: 

با یک دست تمیز، چین‌های پوستی دستگاه تناسلی را از هم باز کرده و با یک دستمال یکبار مصرف مرطوب حاوی صابون، اطراف پیشابراه و مقعد را از جلو به عقب تمیز کنید. سپس دستمال جدیدی برداشته و با آب خیس کنید و مجدداً عمل تمیز کردن را انجام دهید. درب ظرف ادرار را باز کرده و تحت هیچ عنوان دست‌های شما نباید با سطح داخلی ظرف یا سطح داخلی درب آن تماس پیدا کند. در هنگام پریودی باید نمونه‌گیری ادرار به 2 روز بعد از آخرین روز پریودی موکول شود. مقدار کمی از قسمت اول ادرار را به داخل توالت تخلیه کنید و حدود 20 سی سی (نصف ظرف نمونه) از وسط ادرار را در ظرف شماره ی 1 برای آزمایش آنالیز ادرار و قسمت سوم ادرار را (حدود 15 سی سی) در ظرف شماره ی 2 برای کشت ادرار جمع کنید. درب ظرف های ادرار را ببندید و درجای مخصوص نمونه بگذارید.  

آقایان و کودکان پسر: 

سر آلت را با یک دستمال یکبار مصرف مرطوب آغشته به صابون تمیز کنید و دستمال را دور بیندازید. سپس دستمال جدیدی برداشته و با آب خیس کنید و مجدداً عمل تمیز کردن را انجام دهید. بقیه مراحل را طی پروسه‌ی بالا انجام دهید.

نوزادان:

ابتدا وسایل زیر را آماده کنید:

1-  دستمال توالت جهت تمیز کردن ناحیه تناسلی

• مرحله اول : ابتدا باید کودک را تمیز کنید، برای این منظور چین های ناحیه تناسلی را (ترجیحاٌ با صابون حمام مخصوص بچه) بشویید، از صابون حاوی لوسین استفاده نکنید زیرا باقیمانده آن روی پوست مانع از چسبیدن کامل کیسه می گردد. قسمت مخرج را شسته، آب کشی و خشک نمایید. تمام ناحیه را مجدداٌ به طور کامل با دستمال توالت تمیز نموده و صبر کنید تا با جریان هوا خشک شود.
• مرحله دوم : کودک را به پشت بخوابانید، لایه محافظ پشت کیسه را از نیمه تحتانی آن جدا نمایید. قسمت تحتانی کیسه را بر روی ناحیه مابین مقعد و واژن قرار داده و با فشار انگشت به سمت خارج بر روی پوست بچسبانید.
• مرحله سـوم : قسمت چسبیده کیسه را به طور محکم به پوست فشار دهید تا از چروکیدگی کیسه و پوست ممانعت گردد. همزمان اطراف ناحیه تناسلی را بکشید تا چین های پوست از هم باز شوند و واژن دیده شود  سپس کاغذ پشت کیسه را ازقسمت فوقانی آن جدا کرده و عمل فشار بر روی کیسه و پوست را به طرف بالا انجام دهید تا کیسه کاملا در جای خود چسبیده و قرار گیرد. از چسبیدن کامل کیسه به اطراف واژن مطمئن شوید.
•  مرحله چهارم : پس از ادرار کردن کودک در داخل کیسه، بلافاصله کیسه را جدا کرده و در داخل ظرف قرار دهید.

• ظرف ادرار نباید با پوست اطراف ناحیه تناسلی تماس پیدا کند.
• اگر طی دو هفته قبل دارو مصرف نموده‌اید حتماً در مورد داروهای مصرفی خود قبل از نمونه‌گیری با آزمایشگاه مشورت کنید.
• اگر پزشک جهت عفونت کنونی آنتی‌بیوتیک تجویز کرده است، آزمایش کشت ادرار حتماً باید قبل از شروع مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها انجام شود.
• در صورتی که نمونه ی ادرار در منزل تهیه می شود، پس از جمع آوری ادرار آن را در طبقه پایین درب یخچال قرار دهید. 
• نمونه ادرار را تا 12 ساعت پس از جمع آوری می توان در یخچال نگه داری کرد. 

برای غربالگری بانوان مبتلا به دیابت شیرین در دوران بارداری(هفته 28-24 حاملگی)آزمایش GCT درخواست می‌شود. برای انجام این آزمایش دادن نمونه ادرار و بررسی آن از نظر وجود قند همراه با هر بار خون‌گیری توصیه می‌شود.

توصیه‌های قابل ارائه به بیماران

1- برای آماده‌سازی و نمونه‌گیری حداقل 90 دقیقه وقت لازم است.

2- ناشتا بودن برای این آزمایش ضروری نیست ولی باید از آخرین وعده غذایی حداقل 2 ساعت گذشته باشد.

3- شربت قندی و یا پودر گلوکز که به شما داده می‌شود حاوی 50 گرم گلوکز است. لطفاً آن را ظرف مدت 5 دقیقه میل کنید.

4- وقتی شربت را کاملاً میل کردید ساعت را نگاه کرده به پرسنل نمونه‌گیری اطلاع دهید تا حتماً روی برگه شما ثبت گردد. تا 1 ساعت پس از مصرف محلول قندی، نمونه گیری انجام می شود. 

5- بعد از میل نمودن شربت تا زمان نمونه‌گیری از خوردن، سیگار کشیدن، آشامیدن و ورزش کردن خودداری کنید.

• نمونه صبحگاهی ارجحیت دارد.
• بهتر است مراجعه کننده ناشتا باشد.
• لازم است قبل از گرفتن خلط، دهان چند بار با آب معمولی شسته شود. نفس عمیقی را از راه بینی کشیده و برای لحظه‌ای نفس خود را در سینه حبس کنید و با سرفه عمیق خلط خود را داخل ظرف مربوطه تخلیه کنید.
• در صورتی که نتوانستید با سرفه کردن برای انجام آزمایش نمونه خلط بدهید، سر را روی بخار آب گرفته و استنشاق نمائید یا با آب نمک رقیق غرغره کنید تا خلط بیاید.
• سعی کنید نمونه آب دهان نباشد. آب دهان شفاف و آبکی است ولی خلط چسبندگی دارد.
• نمونه را در ظرف مخصوص ارائه شده توسط آزمایشگاه یا ظرف تمیز دهان گشاد به آزمایشگاه تحویل دهید.
• توجه کنید که مشخصات بیمار روی بدنه ظرف درج شده باشد.

نمونه‌گیری در منزل:

صبح بعد از بیدار شدن و حتی‌المقدور در بستر، بدون اینکه غذایی بخورید، با سرفه‌ای عمیق خلط خود را خارج کنید و در ظرف مربوطه تخلیه نمائید و هرچه سریعتر به آزمایشگاه ببرید.

شرایط نگهداری و نحوه‌ی انتقال نمونه:

• نمونه پس از تهیه در دمای یخچال نگهداری شود و همان روز به محل آزمایشگاه برسد.
• حین حمل، نمونه از گرما و نور مستقیم آفتاب دور نگهداشته شود.

جهت رفاه حال مراجعین برای بررسی سطح بیلی روبین خون نوزادان از طریق پوست یا به اصطلاح بررسی زردی خون نوزادان، دستگاه اندازه گیری بیلی روبین پوستی در اختیار واحد نمونه گیری قرار دارد و روند بهبود و کاهش سطح زردی نوزاد طی روزهای اول تولد تا 21 روزگی با این دستگاه قابل ردیابی می باشد. این سرویس به صورت رایگان  و تمام وقت در واحد نمونه گیری قابل ارائه به مراجعین می باشد.

هنگام گرفتن تست کودک نباید تب داشته باشد.

ناحیه کمر کودک باید فاقد هر نوع زخم، بریدگی، التهاب یا آلودگی باشد

بیش از 24 ساعت از حمام کردن نگذشته باشد.

 قبل از مراجعه ساعت نمونه گیری را با آزمایشگاه هماهنگ کنید.

صبح روز نمونه‌گیری یک نمونه از بیمار بعد از 8 ساعت ناشتائی برای اندازه‌گیری میزان پایه هورمون رشد گرفته می‌شود.

براساس وزن بدن داروی مشخص شده توسط پزشک در آزمایشگاه به بیمار داده می‌شود.

نمونه‌های بعدی هر نیم ساعت یکبار تا سه یا چهار نوبت از بیمار گرفته می‌شود.

در طول این مدت بهتر است کودک تا مرحله‌ی آخر آزمایش از خوردن مواد غذایی اجتناب نماید.

توجه کنید که بعد از مصرف دارو احتمال افت فشار خون، سرگیجه و خواب آلودگی وجود دارد . لذا از ورزش و فعالیت تا پایان آن روز خودداری گردد.