انواع بیماری‌های روماتیسمی

برخی از رایج‌ترین بیماری‌های روماتیسمی عبارتند از:

• استئوآرتریت(Osteoarthritis): شایع‌ترین نوع آرتریت یا آرتروز است، که عمدتا به غضروف‌ها آسیب می‌رساند و حتی ممکن است آنها را از بین ببرد.
• آرتریت روماتوئید(Rheumatoid arthritis): یک اختلال خودایمن است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به سینوویوم حمله می‌کند(سینوویوم یک بافت نرم است که مایع مفصلی یا سینوویال و هم‌چنین خود مفاصل را می‌پوشاند) در نهایت این درگیری منجر به التهاب می‌شود.
• فیبرومیالژیا(Fibromyalgia): یک بیماری مزمن با علائم منحصر به فرد و درد موضعی در سیستم عضلانی اسکلتی است.
• لوپوس اریتماتوسیستمیک یا همان لوپوس(Systemic lupus erythematosus): یک اختلال خودایمنی است که باعث التهاب در قسمت‌های مختلف بدن، از جمله مفاصل، پوست، کلیه‌ها، خون، ریه، قلب و مغز می‌شود.
• سندرم شوگرن: از مشخصه‌های این بیماری خشکی دهان و زبان، بزرگی غده بناگوشی و حساسیت به نور می‌باشد.
• نقرس(Gout): نوعی از آرتریت است که توسط کریستال‌های سوزنی مانند اسید اوریک در مفاصل ایجاد می‌شود و غالبا انگشت بزرگ پا را درگیر می‌سازد.
• آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان(Juvenile idiopathic arthritis): شایع‌ترین نوع آرتریت در نوجوانان است که ممکن است همراه با تب و بثورات جلدی باشد.
• آرتریت پسوریازیس(Psoriatic arthritis): انگشتان دست و پا را درگیر می‌کند و هم‌چنین باعث التهاب شدید پوست می‌شود.
• پلی‌میوزیت(Polymyositis): بر عضلات تاثیر گذاشته و می‌تواند کل بدن را درگیر کند.
• بیماری بهجت (Behcet Disease ): یک بیماری التهابی می‌باشد که می‌تواند هر قسمت از بدن را درگیر سازد اما به‌طور معمول باعث آفت‌های متعدد و پی در پی در داخل دهان و سیستم تناسلی می‌شود.
• اسپوندیلیت انکیلوزان (Ankylosing spondylitis): شایع‌ترین اسپوندیلوآرتروپاتی(درگیری کل ستون فقرات) است که ممکن است علاوه بر ستون فقرات بر روی لگن، شانه‌ها و زانو تاثیر بگذارد.
• واسکولیت(Vasculitis): واسکولیت به معنی التهاب رگ‌ها می‌باشد. این بیماری باعث تغییر در وضعیت طبیعی دیواره‌ی رگ‌های خونی می‌شود، از جمله: ضخیم شدن، نازک و باریک شدن و زخمی شدن. این تغییرات می‌تواند جریان خون را محدود کرده و باعث آسیب به اندام‌ها و بافت‌های مختلف شود.
• آرتریت واکنش پذیر یا سندرم رایتر(Reiter's syndrome): نوعی از اسپوندیلوآرتروپاتی(درگیری کل ستون فقرات) است که پس از عفونت دستگاه ادراری، روده یا سایر اعضای بدن ایجاد می‌شود.
• اسکلرودرم یا اسکلروز سیستمیک(Scleroderma): یک بیماری روماتیسمی خودایمن است که منجر به ضخیم شدن و سفت شدن پوست و التهاب و زخم در قسمت‌های مختلف بدن از جمله رگ‌های خونی، مفاصل و اندام‌های خاص می‌شود.
• پلی میالژی روماتیسمی(Polymyalgia rheumatica): باعث درد و سفتی در عضلات، تاندون‌ها، رباط‌ها و بافت‌های اطراف مفاصل می‌شود.

 

(کهیرهای پروانه ای شکل روی صورت از مشخصات بیماری لوپوس) 

کارشناسان معتقدند که بیماری‌های روماتیسمی توسط ترکیبی از ژن‌ها و عوامل محیطی ایجاد می‌شود. به طور کلی، داشتن برخی از انواع ژن‌ها می‌تواند حساسیت فرد را به بیماری‌های روماتیسمی افزایش دهد و عوامل محیطی ممکن است باعث شروع بیماری شود.

به عنوان مثال، مطالعات نشان می‌دهد افرادی که دارای انواع مختلفی از ژن‌های خاص به نام  ژن‌های آنتی ژن لوکوسیتی انسان (HLA) هستند ، خطر ابتلا به بیماری‌های روماتوئید در آن‌ها افزایش می‌یابد. در این افراد، بیماری ممکن است به دلیل برخی از رویدادها مانند عفونت‌های باکتریایی، ویروسی یا چاقی رخ دهد.

ژن‌های نامبرده که استعداد ابتلا به بیماری‌های روماتیسمی را افزایش می‌دهد توسط آزمایش تحت عنوان HLA Typing در آزمایشگاه انجام می‌شود.

• شیوع استئوآرتریت در افراد مسن بیشتر از جوانان است.
•  زنان به میزان بیشتر در مقایسه با مردان به آرتریت روماتوئید، اسکلرودرمی، فیبرومیالژیا و لوپوس مبتلا می‌شوند.
• شیوع نقرس در مردان بیشتر است.  
• چاقی و سیگار کشیدن باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های روماتیسمی می‌شود.

برخی از علائم و نشانه‌های بیماری:

التهاب معمولا باعث یک یا چند علامت در مفاصل می‌شود، از جمله:

• درد
• سختی و سفت شدگی بدن به‌خصوص در صبح‌ها
• ورم
• گرما و قرمزی
• حساس به درد
• درد مفاصل در هنگام استفاده و کار با آن‌ها

بیماری‌های روماتیسمی می‌تواند انواع مختلفی از علائم دیگر را ایجاد کند، از جمله:

• خستگی
• التهاب چشم یا عفونت
• التهاب یا زخم لثه
• درد در گردن، ستون فقرات یا پشت
• دشواری در تنفس عمیق
• درد عضلانی

تشخیص بیماری‌های روماتیسمی:

به دلیل وسیع بودن و نسبتا پیچیده بودن تشخیص بیماری‌های روماتیسمی یک آزمایش یا روش نمی‌تواند به تنهایی بیماری را تشخیص دهد و به کمک سایر تکنیک‌ها نیز نیاز می‌باشد.

در ادامه به برخی از تست‌های بسیار مهم و کمک کننده می‌پردازیم:

این آزمایش‌ها در بخش‌های ایمونولوژی، ایمنوفلوروسانس و هورمون شناسی انجام می‌شود.