بیماری نقرس یا آرتروز نقرسی
نقرس یکی از انواع بیماری‌هایی است که با درگیری مفاصل در ارتباط
است. این بیماری در اثر افزایش اسید اوریک در خون به وجود می‌آید. اسید اوریک
اضافی در مفاصل تجمع یافته و باعث ایجاد تورم و درد در آن‌ها می‌شود. تجمع اسید
اوریک بیشتر در انگشت شست پا، پاشنه پا، قوزک پا، زانو و آرنج رخ می‌دهد.
علائم نقرس قابل برگشت است و دارای دوره‌های عود و بهبود می‌باشد؛ اما راه‌هایی برای
تشخیص و کنترل هرچه زودتر بیماری وجود دارد.
حدود 95 درصد از مردان و 5 درصد از زنان دچار نقرس می‌شوند. زنان قبل
از یائسگی، جزء گروه درگیر با نقرس هستند. حمله‌ی نقرسی می‌تواند به‌صورت
ناگهانی اتفاق بیفتد به گونه‌ای که ممکن است در نیمه شب و هنگام خواب، درد شدید فرد
را از خواب بیدار کند و حسی مانند سوختن انگشت بزرگ پا برروی آتش را به وی القا کند.
علائم
و نشانه‌های این بیماری
درد شدید
مفاصل (به‌طور معمول درگیری مفصل انگشت بزرگ پا) از جمله علائم اولیه می‌باشد
به‌طوری‌که در طول 4 تا 12 ساعت اول، احساس درد بسیار شدید می‌باشد. در برخی از مفاصل،
درد طولانی مدت شده و بهبودی در آن حاصل نمی‌شود. التهاب، قرمزی مفصل، ناتوانی در
به حرکت درد آوردن مفصل یا مفاصل درگیر به دلیل درد و ورم شدید، از جمله سایر
علائم این بیماری می‌باشد.
چه
زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر احساس یا
تجربه درد ناگهانی و شدید در مفصل یا مفاصل وجود داشته باشد باید به پزشک مراجعه نمود.
بی توجهی به علائم نقرس منجر به از دست دادن حالت طبیعی مفاصل و بی‌حرکتی آن‌ها می‌شود.
علل
شایع ابتلا به نقرس
نقرس زمانی
اتفاق می‌افتد که کریستال‌های اورات در مفاصل تجمع یابند که این تجمع باعث ایجاد
التهاب و درد شدید(حمله نقرسی) می‌شود. کریستال‌های اورات زمانی شکل می‌گیرند که
میزان اسیداوریک درخون افزایش یابد. اسید اوریک در
بدن حاصل از تجزیه‌ی پورین‌ها می‌باشد. پورین‌ها مواد طبیعی هستند که در بدن و نیز در غذاهای خاصی مانند گوشت قرمز و غذاهای دریایی یافت می‌شوند. هم‌چنین برخی
دیگر از موادغذایی مانند نوشیدنی‌های الکلی(به ویژه آبجو) و نوشیدنی‌های شیرین شده
با قند میوه(فروکتوز)، سطح اسیداوریک را افزایش می‌دهند.
در افراد سالم
اسیداوریک در خون حل می‌شود و از طریق کلیه‌ها به ادرار ریخته شده و دفع می‌گردد. اما
گاهی اوقات در اثر مصرف بیش از حد اسید اوریک و یا کاهش دفع اسید اوریک توسط کلیه‌ها(مشکلات کلیوی)، این ماده شروع به تجمع کرده و در اثر این تجمع کریستال‌های تیز
و سوزنی در مفصل یا اطراف آن ایجاد شده و موجب التهاب، تورم و درد می‌شود.
ریسک
فاکتورها(عوامل خطرساز)
- رژیم غذایی
غنی از گوشت قرمز، مصرف نوشیدنی‌های الکلی مانند آبجو و نوشیدنی‌های شیرین شده
توسط قند میوه(فروکتوز)
- داشتن برخی از
بیماری‌ها مانند: فشار خون بالا، دیابت، بیماری‌های کلیوی و قلبی
- سابقه
خانوادگی
- چاقی و اضافه
وزن بیش از حد
- سن و جنس: این
بیماری بیشتر در میان مردان و عمدتا در سنین 30-50 سالگی رخ می‌دهد. این در حالی
است که ابتلا به این بیماری در زنان بیشتر بعد از یائسگی اتفاق می‌افتد.
عوارض بیماری
- نقرس عود
کننده: ممکن است برخی افراد در طول سال چندین بار دچار حملات
نقرسی شوند که در صورت عدم درمان آسیب شدید به مفاصل می‌رساند.
- نقرس پیشرفته: در
صورت عدم درمان نقرس ممکن است در زیر پوست افراد دانه‌هایی تحت عنوان توفی(Tophi)
تشکیل شود که در واقع همان کریستال‌های اورات می‌باشد که در نقاط مختلف انگشتان،
دست‌ها و پاها تجمع می‌یابند.
- سنگ کلیه: کریستال‌های اورات ممکن است در مجاری ادراری تجمع یافته و منجر به ایجاد سنگ‌های کلیوی نیز
شوند.
پیشگیری
- مصرف زیاد
مایعات
- قطع یا محدود
کردن مصرف الکل
- تامین پروتئین
مورد نیاز بدن از منابع کم چرب
- کاهش مصرف گوشت
قرمز
- حفظ وزن در
محدوده طبیعی و پرهیز از افزایش وزن
تشخیص آزمایشگاهی بیماری
- بررسی سطح
اسید اوریک در نمونه خون توسط آزمایش Blood Uric acid level
- بررسی سطح
اسید اوریک در نمونه‌های ادرار توسط آزمایشUrine Uric acid level
- بررسی ادرار
از لحاظ کریستال‌های اسید اوریک
انجام
این آزمایش در آزمایشگاه حسینی نسب
این آزمایش در
بخش های بیوشیمی خون و ادرار و آنالیز ادرار انجام می‌شود.
در بخش
بیوشیمی خون و ادرار، از دستگاه Mindray BS380 برای انجام این آزمایش‌ها استفاده می‌شود. دستگاه
تمام اتوماتیک 380Mindray BS توانایی انجام 300 تست در ساعت
را با روش Fixed time end point - Turbidometery
photometery دارد و از دقت و صحت بالایی
برخوردار می‌باشد.
منابع: